WAAR VAREN WIJ ?: Doerak (4) Brand aan boord ....

vrijdag 27 juni. Vandaag staat de tocht van Emmeloord naar Lemmer op het vaarprogramma. Een korte reis, dus we doen rustig aan, we ontbijten op ons gemak en gooien rond 10 uur de trossen los.
Nel en Irene zijn nog aan de afwas, als Wil uit haar hut komt en alarm slaat als er tussen de kieren van het motorluik heftige bruingele dampen omhoogstijgen. We hebben nog geen 50 meter afgelegd, draaien net de Lemstervaart op. Voor vertrek heb ik de motorruimte nog geïnspecteerd en het oliepeil gemeten, alles was op dat moment op het oog OK. Ik denk aan een fikse kortsluiting, en maak het motorluik open om te kijken wat er aan de hand is. Onmiddellijk slaan er vlammen een meter hoog de lucht in. Mijn eerste reactie is dat luik moet weer dicht, dat lukt met enige moeite, het kost wel een deel van m'n wenkbrauwen en oogharen, wat van de toch al niet overvloedig aanwezige haardos en, naar later blijkt, een verbrande neuspunt en lippen.
De eerste zorg van een schipper is de bemanning veilig aan wal te krijgen, de adrenaline zorgt er voor dat de film die zich voor je ogen ontrolt, en die je eigenlijk niet wilt zien, een soort vertraagd afspeelt terwijl je hersens snel alle opties om een rij zetten om voor zover mogelijk, dit tot een goed en veilig einde te brengen.

Je kunt je niet voorstellen hoeveel rook er in korte tijd ontstaat, mijn eerste prioriteit is iedereen uit de giftige rook te krijgen. Ik roep dat iedereen zo snel mogelijk naar buiten moet. Nel (als BHV-er !) heeft de tegenwoordigheid van geest een brandblusser en een blusdeken aan te reiken, maar ik heb al besloten dat het motorluik onder alle omstandigheden dicht blijft en dat blussen van later zorg is. Alle elektra, hekschroef, boegschroef, elektronische motorbediening is dood. De motor blijft ondanks de brand lopen, dus kan ik de boot in de richting van de walkant sturen, doe dan alle deuren dicht en sprint naar het voordek.

Het lijkt een eeuwigheid te duren, maar als we eindelijk tegen de kant liggen (die voornamelijk bestaat uit riet en vooral veel brandnetels), heeft Irene zich al heldhaftig laten zakken, en kan ze melden dat er vaste grond onder de voeten is. Daan en Wil staan dan nog op het achterdek, in de rookkolom, die moeten naar het voorschip worden begeleid. Met vereende krachten laten we iedereen vanaf het voordek op de wal zakken.

Nu blijkt dat alle telefoons nog op de boot liggen, dus baan ik me een weg door de brandnetels, zie op een paar meter afstand een paar wegwerkers, en roep of ze 112 willen bellen, en ren dan naar de receptie van van der Valk met het zelfde verzoek. Dit zijn de meldingen :

De politie met zwaailicht en sirene is er in no time, de vrijwilligers van de brandweer moeten eerst opgepiept worden dus dat duurt zo'n 10 minuten. De ambulance zien we niet, die is waarschijnlijk door de politie afbesteld als ze vaststellen dat die niet nodig is. De politie meldt, dat er ook vanaf de nabijgelegen snelweg naar 112 gebeld is, in dit soort noodsituaties is iedereen alert.

Intussen smoren de vlammen door gebrek aan zuurstof en rookt het alleen nog erg. De brandweer komt met groot materieel, het schuimkanon wordt op de kant al uitgeprobeerd, maar uiteindelijk hoeft dat niet meer gebruikt te worden, als twee brandweermannen met persluchtmaskers binnen poolshoogte hebben genomen. Ik kan ze er op het nippertje van weerhouden de ramen in te slaan van de stuurboorddeur, die standaard op slot zit, en stuur ze naar de bakboorddeur die ze zo kunnen openen. De gasfles wordt uit voorzorg van boord gehaald, die bevindt zich helemaal voorin het schip, bereikbaar via een dekluik. Alle ramen en deuren gaan nu weer open, maar de CO meting blijft alarmerend. CO (koolmonoxide) is zwaarder dan lucht, en blijft dus samen met de overige extreem giftige gassen in de boot hangen. Met een grote ventilator klaart de brandweer dit probleem. Nel kan haar bril van boord halen, want met -6 is de wereld zonder bril heel wazig.

De politie neemt wel mijn gegevens op, maar gelukkig zijn er geen gewonden, en dan stopt de bemoeienis van de politie. De verdere afhandeling is uitsluitend een zaak van de booteigenaar en z'n verzekering. Bij van der Valk wordt iedereen gastvrij opgevangen en van koffie voorzien. De verhuurder in Sneek heb ik al direct toen de hulptroepen aanwezig waren gebeld, die is gelijk in de auto gesprongen en komt na 40 minuten aanrijden. De brandweer is dan al weer de spullen aan het opruimen. Napratend met de brandweer stellen we vast, dat als ik het luik van de motorruimte niet had teruggelegd, het hele houten interieur compleet met al onze spullen een prooi van de vlammen zou zijn geworden.

Samen met de verhuurder trek ik de boot weer naar de haven van van der Valk. De verzekeringsexpert is al snel ter plaatse en gaat met de verhuurder aan de slag.
Wij overleggen hoe we het beste hier vandaan komen, Daan en Wil willen zo snel mogelijk naar huis. De schoonzoon van de verhuurder is inmiddels ook ter plaatse. Hij brengt Nel, Irene en mezelf terug naar Sneek om de auto's op te halen. Terug in Emmeloord ruimen we de boot leeg, alles stinkt door de rook een uur in de wind. De enige echte brandschade door vlammen is een jack van Irene, dat op de bestuurdersstoel hing toen het luik openging, Een mouw is verbrand door de uitslaande vlammen.

Als de auto's gepakt zijn, het is dan al een uur of drie in de middag, genieten we van een lekkere lunch bij van der Valk, de verhuurder van de boot biedt aan de kosten daarvan voor z'n rekening te nemen. Het familiebedrijf is zeer ontdaan, in het 35-jarige bestaan hebben ze dit nog nooit meegemaakt.
Als we bij van der Valk vertrekken, is de boot al met een sleepboot die uit Urk is gekomen, onderweg naar Sneek. Daan en Wil worden naar Leiden gebracht, Irene en Nel rijden samen naar Maassluis.
Met Nel drinken we nog een glas op de goede afloop, gelukkig is alles zonder persoonlijke ongelukken verlopen. Maar het is wel iets waar we de komende tijd nog wel eens aan de borreltafel over zullen napraten....